به دلیل قرار گرفتن کشور ایران در کمربند خشک کره زمین و ناحیه پرفشار جنب حاره ای، شرایط جوی لازم جهت وقوع آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع همواره فراهم است. میزان نزولات آسمانی در ایران یک سوم میانگین جهانی است اما تبخیر سه برابر میانگین جهانی است و با این شرایط اقلیم ما کاملا شکننده است .
کشور ایران در زمره56 کشور فقیر از نظر جنگل درجهان به شمار می رود که هرساله شاهدسوختن چندهزارهکتار جنگل است.
آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع ایران در سالهای اخیر افزایش یافته است. تنها در سه ماهه نخست سال جاری(1400) بیش از 400 مورد آتش سوزی گزارش شده است. در مجموع طی سال 1399بیش از ۲۱ هزار هکتار از جنگلهای ایران دچار آتش‌سوزی شدند.
طی یک دهه اخیر (98-1388) حدود 13832 مورد آتش سوزی در عرصه‌های طبیعی کشور گزارش شده است که این پدیده باعث نابودی حدود 142941 هکتار از جنگل های کشور شده است .
غالب جنگلهای ایران مستعد آتش‌سوزی طبیعی نیستند و مهمترين عامل در توزيع آتش سوزي جنگل های ایران عوامل انساني است.
بنا براعلام سازمان جنگل ها و مراتع یک تحلیل 14 ساله از وضعیت حریق در کشور تا سال 1399 نشان می‌دهد عامل حدود 90 درصد حریق‌های رخ داده در منابع‌طبیعی کشور عامل انسانی است که درصدی از آن هم عمدی و به اختلافات محلی، آتش‌زدن پس‌چر مزارع و . . . بر می‌گردد.
آتش سوزی اثرات زیان باری نظیر تخریب چرخه طبیعت و محیط زیست، گرم شدن زمین، از بین رفتن پوشش گیاهی سطح خاک، خشک شدن خاک منطقه ، از بین رفتن زیستگاه حیات وحش، کاهش بهره وری و از بین رفتن ده ها شغل مرتبط با جنگل می شود.
فقر اجتماعی و فقر معیشتی مردم، بی توجهی به اقدامات پیشگیرانه، بازدارنده نبودن قوانین و کمبود تجهیزات و امکانات نوین اطفای حریق از عوامل اصلی ایجاد و کندی اطفای آتش سوزی در جنگل ها هستند.
از آنجا که مهمترین عامل آتش سوزی در جنگل های ایران علت انسانی( سهوی یا عامدانه) است ضرورت جرم انگاری برای متخلفان و عاملان تخریب محیط زیست و بسیج امکانات تبلیغی و فرهنگی با برنامه سازی های جامع و فراگیر برای تولید رفتار و فرهنگ بوم دوستی و قبح آسیب به محیط زیست را دوچندان می کند.